اظهارات جنجالی رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، درباره ابنسینا و دانشمندان بزرگ ایرانی، موجی از عصبانیت و اعتراض را در ایران برانگیخته است. کاربران و کارشناسان ایرانی این سخنان را نادرست و توهینآمیز خوانده و تاکید کردهاند که ابنسینا و دیگر دانشمندان، بخشی از میراث علمی ایران هستند و هیچ کشوری حق مصادره آن را ندارد.
ادعای جنجالی اردوغان
به نقل از خبرواژه، اردوغان در سخنرانی اخیر خود گفت: «ما وارثان ابو علی سینا هستیم. ما به عنوان وارثان تمدنی بزرگ و جغرافیایی که شفا بخش در ژنهای ما نهفته است باید جایگاه خود را بشناسیم و رسالتمان را دنبال کنیم. فراموش نکنیم که ما وارثان لقمان حکیم و ابنسینا هستیم، کسانی که پایههای علم پزشکی را در غرب بنا نهادند. اجداد ما برای جستجوی بشریت در مسیر شفا و درمان راهحلهای نهادی ارائه دادند.»
این سخنان، بلافاصله واکنشهای گستردهای در شبکههای اجتماعی ایران به دنبال داشت و بسیاری از کاربران، آن را نمونهای آشکار از مصادره فرهنگی و تاریخی دانستند.
واکنشهای مردمی و عصبانیت ایرانیان
پس از انتشار این سخنان، هشتگهای متعددی در توییتر و اینستاگرام فارسی داغ شد؛ از جمله #ابن_سینا_ایرانی و #میراث_فرهنگی_ایران. کاربران با عصبانیت نوشتند: «ابنسینا متعلق به ایران است، نه ترکیه!» و «چگونه ممکن است یک رئیسجمهور خارجی ادعا کند که دانشمندان ایرانی متعلق به کشورش هستند؟»
فعالان فرهنگی و استادان دانشگاه نیز با انتشار یادداشتها و ویدیوهای تحلیلی، تاکید کردند که ابنسینا پایههای علم پزشکی و فلسفه غرب را بنا نهاد و هیچ کشوری نمیتواند ادعای مالکیت علمی او را داشته باشد.
تحلیل رسانهها و کارشناسان
- رسانهها سخنان اردوغان را نمونهای از تبلیغات سیاسی و تلاش برای بزرگنمایی جایگاه تاریخی ترکیه دانستهاند.
- کارشناسان علوم انسانی تاکید کردند که تلاش برای مصادره هویت علمی دانشمندان ایرانی، تنها موجب واکنش منفی بینالمللی خواهد شد.
- برخی فعالان فرهنگی پیشنهاد دادند که با تولید مستندها و محتواهای آموزشی، میراث علمی ایران به جهانیان معرفی شود تا چنین ادعاهایی بیاثر شود.
سکوت مسئولان ایرانی
در حالی که خشم مردم ایران به اوج خود رسیده است، واکنش رسمی مسئولان هنوز محدود و ناچیز بوده است. برخی تحلیلگران این سکوت را نقطه ضعف در حفظ میراث فرهنگی ایران میدانند و معتقدند پاسخ سریع و قاطع لازم است.
پیامدهای فرهنگی و تاریخی
این اظهارات جنجالی بار دیگر اهمیت حفاظت از میراث علمی و فرهنگی ایران را به جهانیان یادآوری کرده است. ابنسینا نه تنها نماد دانش ایران است، بلکه پایههای علمی بسیاری از علوم پزشکی و فلسفه غرب را شکل داده است. مصادره چنین میراثی، علاوه بر توهین به تاریخ ایران، میتواند باعث سوءتفاهم تاریخی در سطح جهانی شود.
نتیجهگیری
سخنان اردوغان درباره ابنسینا نشان میدهد که حفاظت از هویت علمی و فرهنگی کشور، نیازمند تلاش فعال و هماهنگ مسئولان، دانشگاهها و رسانههای ایرانی است. معرفی صحیح دانشمندان بزرگ ایران به جهان، تنها راه مقابله با چنین ادعاهایی است.
برای آشنایی بیشتر با میراث علمی ایران و حمایت از معرفی دانشمندان بزرگ کشورمان به جهان، مطالب مرتبط در خبرواژه را مطالعه کنید و در شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارید.