به گزارش خبرواژه، ایران با اجرای مجموعهای از پروژههای راهبردی در حوزه هوش مصنوعی، گام تازهای برای کاهش فاصله خود با کشورهای پیشرو در این فناوری برداشته است؛ پروژههایی که از راهاندازی سکوی ملی AI و دستیار هوش مصنوعی برای وزرا آغاز شده و تا هوشمندسازی صنایع انرژی، سلامت، آموزش و ورزش ادامه دارد.
هوش مصنوعی امروز به یکی از محورهای اصلی رقابت علمی و فناورانه جهان تبدیل شده است. آمارها نشان میدهد چین در حجم تولید مقالات علمی این حوزه پیشتاز است و آمریکا همچنان بیشترین مقالات با تأثیر علمی بالا را منتشر میکند. در این میان، ایران با کسب رتبه ۱۳ جهانی در تولید مقالات هوش مصنوعی، جایگاه قابلتوجهی در عرصه علمی دارد، اما در حوزه کاربردیسازی همچنان با فاصله معناداری از کشورهای پیشرو مواجه است.
جایگاه ایران در شاخصهای جهانی هوش مصنوعی
بر اساس آخرین گزارشها، رتبه ایران در حوزه کاربردیسازی هوش مصنوعی بین ۷۰ تا ۷۵ برآورد میشود. همچنین ایران در شاخص آمادگی هوش مصنوعی دولت در سال ۲۰۲۴، رتبه ۹۱ را در میان ۱۸۸ کشور به دست آورده که نسبت به سال ۲۰۲۳، سه پله بهبود یافته است. متولیان این حوزه اعلام کردهاند که برنامههای گستردهای برای ارتقای این رتبهها در دستور کار قرار دارد.
راهاندازی سکوی ملی هوش مصنوعی
یکی از مهمترین اقدامات دولت چهاردهم، راهاندازی «سکوی ملی هوش مصنوعی» است. این سکو با هدف ایجاد زیرساخت بومی و امن برای توسعه پروژههای هوش مصنوعی طراحی شده و تاکنون بیش از ۲۰ مدل زبانی فارسی و تخصصی روی آن توسعه یافته است. ظرفیت پردازشی فعلی کشور حدود ۱۰ پتافلاپس اعلام شده که پیشبینی میشود با مشارکت بخش خصوصی تا ۳۰۰ تا ۴۰۰ پتافلاپس افزایش یابد.
دستیار هوش مصنوعی وزرا و رئیسجمهور
پروژه «دستیار هوش مصنوعی وزرا و رئیسجمهور» وارد فاز اجرایی شده و نسخه اولیه آن رونمایی شده است. این سامانه با هدف ارتقای کیفیت تصمیمگیری، تحلیل دادههای کلان و تسهیل مدیریت برنامههای کلان طراحی شده و قرار است برای ۱۰ وزارتخانه و دستگاه اجرایی کلیدی توسعه یابد.
ورود هوش مصنوعی به سلامت، انرژی و صنعت
در حوزه سلامت، بیش از ۲۰ طرح فناورانه مبتنی بر هوش مصنوعی اجرا شده که به گفته مسئولان میتواند صرفهجویی ارزی بیش از ۴۰ میلیون دلار به همراه داشته باشد. در صنایع نفت و گاز نیز با راهاندازی سامانههای هوشمند مدیریت چاه و مخزن، تولید نفت در برخی میادین بهطور میانگین روزانه ۱۲ هزار و ۵۰۰ بشکه افزایش یافته است. همچنین در صنعت برق، سامانههای هوشمند نیروگاهی برای کاهش خاموشیها و افزایش بهرهوری راهاندازی شدهاند.
آموزش گسترده هوش مصنوعی در کشور
در بخش آموزش، برنامهای گسترده برای آموزش هوش مصنوعی به ۱۰۰ هزار معلم و یک میلیون دانشآموز آغاز شده است. علاوه بر این، آموزشهای تخصصی هوش مصنوعی در ۲۰ دانشگاه کشور توسعه یافته و دهها طرح پژوهشی، دکتری و پسادکتری در این حوزه مورد حمایت قرار گرفته است.
مجموع این اقدامات نشان میدهد ایران در حال عبور از مرحله «تولید علم» به سمت «کاربردیسازی و حکمرانی هوشمند» است؛ مسیری که در صورت تداوم و اجرای پایدار، میتواند جایگاه کشور را در رتبهبندیهای جهانی هوش مصنوعی بهطور معناداری ارتقا دهد.
📢 نظر شما چیست؟ آیا این پروژهها میتوانند به جهشی واقعی در اقتصاد و صنعت کشور منجر شوند؟ دیدگاه خود را با مخاطبان خبرواژه به اشتراک بگذارید.