به گزارش خبرواژه، با وجود ورود سامانههای بارشی به کشور و افزایش امیدها برای بهبود وضعیت منابع آبی، بررسی آخرین آمارها نشان میدهد بحران آب نهتنها به نقطه پایان نرسیده، بلکه همچنان یکی از جدیترین چالشهای کشور است و صرفهجویی در مصرف آب بیش از گذشته ضرورت دارد.
پس از آغاز بارندگیها انتظار میرفت شرایط آبی کشور بهبود یابد، اما دادههای رسمی حاکی از آن است که از ابتدای سال آبی تا ۲۱ آذرماه، مجموع بارندگیها تنها به ۲۰ میلیمتر رسیده؛ رقمی که در مقایسه با میانگین نرمال ۵۱ میلیمتری، کاهش ۶۱ درصدی را نشان میدهد.
کاهش شدید بارندگی در بیشتر استانها
به گفته سخنگوی صنعت آب، بارشهای ۲۱ آذر تأثیر محسوسی بر ذخایر آبی کشور نداشته و بیش از دو سوم سدهای ایران همچنان خالی هستند. وی اعلام کرد: میزان بارندگی ثبتشده در استان تهران تنها ۱۵ میلیمتر بوده، در حالی که مقدار نرمال آن تا این زمان ۶۲ میلیمتر است؛ به عبارتی تهران با عقبماندگی ۷۶ درصدی در بارشها مواجه شده است.
بزرگزاده با تشریح وضعیت سایر استانها گفت: استانهای اصفهان با ۷۵ درصد، هرمزگان با ۹۸ درصد و بوشهر با ۶۶ درصد کاهش بارش روبهرو هستند و در حال حاضر تنها استانهای ایلام و آذربایجان در شرایط نرمال قرار دارند. به گفته وی، ۲۹ استان کشور همچنان با کمبود بارندگی دستوپنجه نرم میکنند.
دو سوم سدهای کشور خالی است
بر اساس آخرین آمارها، از ابتدای سال آبی تاکنون میزان ورودی مخازن سدها ۲ میلیارد و ۸۹۰ میلیون مترمکعب ثبت شده، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۴ میلیارد و ۵۷۰ میلیون مترمکعب بوده که کاهش ۳۷ درصدی را نشان میدهد.
همچنین حجم فعلی آب موجود در سدها به ۱۶ میلیارد و ۶۱۰ میلیون مترمکعب رسیده، در حالی که این میزان در سال گذشته ۲۳ میلیارد و ۶۷۰ میلیون مترمکعب بود. درصد پرشدگی سدها نیز اکنون حدود ۳۲ درصد اعلام شده که رقم پایینی محسوب میشود.
بررسی سدهای مهم کشور نشان میدهد دریاچه ارومیه با ۴۳ درصد، سد امیرکبیر با ۸۷ درصد، سد لار با ۵۵ درصد، سد طالقان با ۴۶ درصد، سدهای لتیان و ماملو با ۵۸ درصد و سد زایندهرود با ۲۸ درصد کاهش ورودی آب نسبت به مدت مشابه سال گذشته مواجه شدهاند.
خشکسالی و افزایش خطر سیلاب
کارشناسان معتقدند یکی از دلایل عدم بهبود وضعیت آبی، تداوم خشکسالیهای مکرر است که باعث سفت شدن خاک و کاهش نفوذ آب میشود؛ موضوعی که احتمال وقوع سیلاب را افزایش میدهد. محمدرضا کاویانپور، رئیس مؤسسه تحقیقات آب، در این باره میگوید: «دنیا با پدیدهای به نام شلاق هیدرولوژیکی مواجه شده است؛ به این معنا که پس از یک دوره خشکسالی شدید، بارندگیهای سنگین رخ میدهد، اما به دلیل خشکی زمین، آب جذب نشده و سیلاب ایجاد میشود.»
وی هشدار داد: «در هفتههای آینده احتمال وقوع سیلابهای سنگین در مناطقی که سامانههای بارشی فعال میشوند وجود دارد و دستگاههای مسئول باید آمادگی لازم را داشته باشند.»
صرفهجویی در مصرف آب؛ یک ضرورت جدی
بر اساس اعلام سخنگوی صنعت آب، استانهای کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی در ۲۱ آذر هیچگونه بارشی دریافت نکردهاند و میزان بارندگی در استانهایی مانند هرمزگان، یزد، خراسان رضوی، خراسان شمالی و تهران نیز بسیار ناچیز بوده است.
در چنین شرایطی، صرفهجویی در مصرف آب یک الزام اجتنابناپذیر است. کاهش زمان استفاده از آب، بهرهگیری از ماشینهای لباسشویی و ظرفشویی کممصرف، استفاده از شیرآلات کاهنده مصرف و بهویژه اصلاح روشهای آبیاری در بخش کشاورزی مانند آبیاری قطرهای، از مهمترین راهکارهای مدیریت مصرف آب به شمار میرود.
برای پیگیری آخرین اخبار و تحلیلهای حوزه آب و محیطزیست، خبرواژه را دنبال کنید.