مدیرعامل مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در مراسم نشست خبری روز ملی تجارت الکترونیکی اعلام کرد استارتاپ‌ها و شرکت‌های فناورانه ایرانی درزمینه صادرات محصولات خود به‌خاطر مسائل مختلف عقب‌ماندگی‌های زیادی دارند. او تأکید کرد آن‌ها قصد دارند چند محصول ایرانی یک پلتفرم را در فروشگاه‌های اینترنتی کشورهای منطقه عرضه کنند و درحال‌حاضر این موضوع برای سه محصول رخ داده است و تا پایان سال به 20 محصول می‌رسد. او باور دارد این کار می‌تواند سرآغاز فروش محصولات کسب‌وکارهای ایرانی در خارج از مرزهای کشور به‌صورت اینترنتی باشد.
با توجه به تحریم‌ها و شرایط کشورهای همسایه، به‌نظر می‌رسد فرصت طلایی صادرات محصولات استارتاپ‌ها از بین رفته است. اما آیا بحث صادرات همچنان در دستور‌کار مرکز توسعه تجارت الکترونیک قرار دارد؟
«امین کلاهدوزان» در پاسخ به این سؤال دیجیاتو گفت: «بحث صادرات جزو برنامه‌های خیلی مهم ماست که سه رویکرد نسبت به آن وجود دارد. نخست اینکه شرکت‌هایی را که می‌توانند صادرکننده باشند، تشویق کنیم. البته این موضوع از قبل نیز انجام می‌شده است.»
رویکرد دوم به گفته وی، اتصال پلتفرم‌های برتر داخلی با پلتفرم‌های خارجی بود که سال گذشته طی همکاری با روسیه و چین آغاز شد، اما نتیجه موفقیت‌آمیز نداشت: «متأسفانه تجربه موفقی نبود، اما تجربه اول ما بود و باید اصلاح می‌شد. استانداردهای فعالیتی که طرف خارجی با حجم بازار بزرگ داشت، با استانداردهای طرف ایرانی همسان نبود و باعث شد که فعالیت آن‌طور که باید شکل نگیرد. درحال‌حاضر با کمک پلتفرم‌ها اصلاحیه‌های مربوطه را انجام می‌دهیم تا این اتصال مجدداً برقرار شود.»
مدیر مرکز توسعه تجارت الکترونیکی به رویکرد سومی که در سال جدید در پیش گرفته‌اند اشاره کرد و گفت قرار است تولیدکننده کالاهای داخلی را مستقیم به پلتفرم‌های خارجی متصل کنند:
«یعنی عرضه کالاهای داخلی مستقیماً بر بستر پلتفرم خارجی اتفاق افتد که کار جدیدی است. درحال‌حاضر برای سه محصول این کار درحال انجام است. باید انبار حداقلی در کشور مقصد ایجاد شود و میزان مشخصی محصول دپو گردد تا کار عرضه آغاز شود. یکی از کالاها زعفران و دیگری یکی از محصولات خشکبار ایران است.»
کلاهدوزان با بیان اینکه طی ماه‌های آتی جزئیات بیشتری دراین‌باره اعلام خواهند کرد، گفت برنامه دارند تا تعداد محصولات را به 20 کالا برسانند و این چرخه را شروع کنند. بنابر اعلام وی، از ظرفیت پیمان شانگهای در این زمینه استفاده می‌شود.
مدیرعامل مرکز توسعه تجارت الکترونیک با پذیرش اینکه در بحث صادرات عقب افتاده‌ایم، به دیجیاتو گفت:
«در بحث صادرات خیلی عقب هستیم و با شما موافقم. فرصت‌های بزرگی وجود دارد که می‌توانیم از آن‌ها استفاده کنیم. خواهش می‌کنم شما هم کمک کنید؛ ایده‌ها و نکات و مجموعه‌ها را معرفی کنید تا جلو برویم. تفکر اینکه دولت کاری را کند، منسوخ شده است و بخش خصوصی توانمند را باید پیدا و حمایت کنیم. حمایت هم از این جنس باشد که موانع را کنار بزنیم، حرکتش که شروع شد، قابل انتشار در اکوسیستم است.»
چرا تعداد تراکنش‌های اینترنتی کاهش یافت؟
اگرچه مدیرعامل مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در جلسه امروز بر افزایش 48 درصدی حجم تراکنش‌های اینترنتی تأکید کرد، اما نباید از کاهشی‌شدن تعداد تراکنش‌ها غافل شد. این درحالی است که تعداد تراکنش‌های اینترنتی تا پیش از سال 1400 همواره روندی روبه‌رشد داشته است. کلاهدوزان در پاسخ به این سؤال دیجیاتو گفت این موضوع ابعاد مختلفی دارد و تحلیل درباره تعداد تراکنش‌ها را تا چند ماه دیگر منتشر خواهند کرد.
او اعتقاد دارد بخش قابل‌توجهی از این کاهش به پالایش درگاه‌های پرداخت‌یاری در سال 1401 بازمی‌گردد:
«از سال 1397-1396 پالایش درگاه‌های غیرمجاز شروع شد و عمده درگاه‌هایی که بسته شدند، مربوط به قمار، فروش کالای غیرمجاز و یک‌سری موارد پول‌شویی بودند. این روال قانونی کشور است و باید اجرا شود. پارسال نیز پالایش درگاه پرداخت‌یاری انجام شد. اکثریت درگاه‌های پرداخت‌یاری درست کار می‌کنند، اما تعداد قابل‌توجهی درگاه هم بسته شد. بخش عمده ای از این درگاه‌ها در روز دو تا سه تراکنش داشتند. این پالایش همکاری مشترکی بین ما، بانک مرکزی و نهادهای نظارتی بود و درحال‌حاضر بالای 97-96 درصد درگاه‌های پرداخت واقعاً کالا می‌فروشند. بایستی به بسته‌شدن این درگاه‌ها برای کاهش تعداد تراکنش خیلی دقت کرد. البته نمی‌توان گفت که کل صنعت تجارت الکترونیک کشور خلاف داشته، خیر، تنها تعداد تراکنش‌هایشان بالا بوده است.»
وی با تأکید بر اینکه برای روشن‌شدن ابعاد ماجرای کاهش تعداد تراکنش‌ها، تحلیلی را منتشر خواهند کرد، اظهار داشت براساس آمارها، علت عمده اصلی این ماجرا همین پالایش صورت‌گرفته بوده است.
