اخیراً در رسانه‌ها تصویری دست‌به‌دست می‌شود که ادعا می‌کند در هلند بستنی‌ای تولید شده که حاوی استامینوفن (پاراستامول) است و برای کاهش سردرد یا درد خفیف مصرف می‌شود. این خبر با واکنش‌ها و بازنشرهای فراوان همراه شده است. در این گزارش، به بررسی صحت این ادعا پرداخته و جزئیات بیشتری از پیشینه آن ارائه می‌دهیم.
برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی مدعی شده‌اند که بستنی‌ای در هلند هنگام فروختن به مصرف‌کنندگان، حاوی ۵۰۰ میلی‌گرم استامینوفن بوده است و می‌تواند جای قرص را بگیرد. این ادعا همراه یک عکس منتشر شده است که روی بستنی نوشته شده «Paracetamol HTP 500 MG». تصویر به سرعت در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و فیس‌بوک گسترش یافت.
به نقل از خبرواژه، این ادعا کاملاً نادرست است. بررسی دقیق نشان می‌دهد:
- این بستنی ویژه در سال ۲۰۱۶ برای یک جشنواره کَرناوال در هلند ساخته شده بود و به عنوان یک نمایش نمادین عرضه شد، نه برای فروش عمومی.
- سازنده آن، یک شیرینی‌پزی محلی به نام «مَدّی» در منطقه ناگلکرکه، پس از مشورت با مراجع بهداشت و ایمنی، تصمیم گرفت بستنی را حتی برای نمایش نیز از ویترین بردارد چرا که ترکیب دارو در مواد خوراکی نیازمند مجوزهای خاص است.
- مرکز بررسی شایعات Doğrula در سال ۲۰۲۴ نیز تأیید کرده که این بستنی هرگز به فروش نرفت و صرفاً به عنوان یک نمایش موقّت و جلب توجه ساخته شده بود.
- یکی از گزارش‌ها به نقل از سازنده می‌گوید: «این بستنی به عنوان یک شوخی جشنواره‌ای تولید شد، نه یک محصول واقعی. ما مابقی آن را دور ریختیم و هیچ مزه‌ای به مصرف‌کنندگان داده نشده است.»
چرا این شایعه فراگیر شد؟
چند عامل باعث ترویج این خبر شد:
- جذابیت بصری تصویر و ایده نوآورانه ترکیب دارو با بستنی؛
- عدم آشنایی عمومی مردم با مقررات بهداشتی تولید دارو و غذا؛
- گسترش سریع اخبار ویروسی در شبکه‌های اجتماعی بدون بررسی منبع؛
- احتمال برداشت اشتباه یا بازنشر بدون ذکر اینکه این فقط «نمایش» بوده است.
استامینوفن (پاراستامول) یکی از داروهای رایج برای درمان درد و تب است، اما مصرف ناصحیح یا بیش از حد آن می‌تواند عوارض کبدی جدی ایجاد کند. ترکیب دارو با مواد خوراکی مثل بستنی بدون کنترل دقیق دوز، می‌تواند خطرناک باشد. همچنین قوانین غذایی کشورها و اتحادیه اروپا اجازه نمی‌دهند دارو بدون مجوز وارد محصولات خوراکی شود.
هرچند تصویر بسیار پر بازدید شده است، اما واقعیت این است که سازنده آن را برای نمایش موقت ساخته بود و هرگز برای فروش عمومی عرضه نشد. ادعای فعلی مبنی بر وجود این بستنی در بازار هلند، یک شایعه قدیمی است که دوباره شعله‌ور شده است.
اگر می‌خواهید درباره ادعاهای مشابه یا واقعیت‌های پزشکی در رسانه‌ها بدانید، خبرواژه آماده است شما را همراهی کند.
