به گزارش خبرواژه، وقتی سخن از تاریخ و تمدن ایران باستان به میان می‌آید، کمتر نمادی به اندازه‌ی فرش ایرانی اهمیت پیدا می‌کند. در میان آثار تاریخی کشف‌شده، فرشی شناخته می‌شود که نه‌تنها قدیمی‌ترین فرش جهان است، بلکه قدمت آن از تاریخ تأسیس بیش از ۹۶ درصد کشورهای امروزی هم بیشتر است.
کشفی شگفت‌انگیز در سرزمین یخ‌زده
این فرش ارزشمند که در جهان با نام «پازیریک» شناخته می‌شود، مربوط به دوره هخامنشیان است و قدمتی حدود دو هزار و پانصد سال دارد. در سال ۱۹۴۹ میلادی، گروهی از باستان‌شناسان روسی در جریان حفاری‌های خود در دره‌ی پازیریک واقع در کوه‌های آلتای سیبری، این فرش را از دل یخ‌های دائمی بیرون کشیدند. سرمای مداوم آن منطقه سبب شد که تار و پود این اثر بی‌همتا در طول قرن‌ها سالم بماند و امروز جلوه‌ای از هنر ایرانیان باستان را به نمایش بگذارد.
نقوشی که از فرهنگ ایرانی روایت می‌کنند
طرح و نقشه‌ی پازیریک به‌خوبی گواهی می‌دهد که صنعت فرش‌بافی در ایران باستان به درجه‌ای بالای ظرافت و زیبایی رسیده بود. حاشیه‌های این فرش با تصاویری از سواران هخامنشی و گوزن‌های باشکوه مزین شده و در بخش مرکزی نیز نقوش هندسی و ستاره‌ای چشم‌نوازی می‌کنند. چنین ترکیبی نشان می‌دهد که ایرانیان نه‌تنها به هنر بافندگی مسلط بوده‌اند، بلکه مفاهیم فرهنگی، اجتماعی و حتی آیینی خود را در تار و پود فرش جای می‌دادند.
پازیریک، فراتر از یک شی تاریخی
قدمت و ارزش این فرش به‌اندازه‌ای است که بسیاری از پژوهشگران آن را سندی زنده از شکوه و تمدن ایران کهن می‌دانند. برخی کارشناسان معتقدند پازیریک تنها یک فرش ساده نبوده، بلکه به احتمال زیاد برای آیین‌های مهم یا دربار هخامنشیان بافته شده است. همین امر جایگاه ویژه‌ی آن را در تاریخ هنر و بافندگی جهان تثبیت می‌کند.
فرش پازیریک امروز در موزه آرمیتاژ روسیه نگهداری می‌شود و همچنان توجه پژوهشگران، گردشگران و دوستداران فرهنگ ایرانی را به خود جلب می‌کند.
اگر به تاریخ، هنر و هویت ایرانی علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم داستان‌های شگفت‌انگیز دیگر از تمدن ایران را در خبر واژه دنبال کنید.
