۲۳ خرداد ۱۳۸۸، پس از لغو کنفرانس مطبوعاتی میرحسین موسوی، جمعی از جوانان فعال ستاد او در حوالی چهارراه جهان کودک تهران شعار «یاحسین، میرحسین» و «خمینی، کجایی، موسوی تنها مانده» سر دادند. اما طی ۱۶ سال، برخی از مردم ایران مسیر تغییر دیدگاهها را طی کردند و اکنون شعارهایی چون «این آخرین نبرده، پهلوی برمیگرده» شنیده میشود. به گزارش خبرواژه، این تغییر نگرش ریشه در تحول جامعه، سیاست داخلی و تجربیات اقتصادی دارد.
پرده اول: تغییرات صحنه بازی
اگرچه همیشه صحت آمار رسمی مشارکت در انتخابات محل تردید بوده است، مقایسه آمار سال ۱۳۸۸ و ۱۴۰۳ نشان میدهد که تعداد شرکتکنندگان به شدت کاهش یافته است؛ از حدود ۴۰ میلیون نفر در سال ۸۸ به ۲۴.۵ میلیون نفر در سال ۱۴۰۳. این کاهش نشاندهنده تغییر نگرش بخش قابل توجهی از جامعه است.
پرده دوم: بال چپ و راست همدست بودند
رهبر جمهوری اسلامی ایران، علی خامنهای، در سال ۱۳۸۴ تاکید کرد که اصولگرایان و اصلاحطلبان «دو بال» نظام هستند. این دو جناح در عمل، همواره به تعادل قدرت نظام کمک میکردند و خطوط قرمز خود را داشتند.
پرده سوم: میرحسین و دعوای درون خانوادگی
میرحسین موسوی، لقب «نخستوزیر امام» را داشت و بازگشتش به سیاست، پیام واضحی به رهبر نظام ارسال کرد. اعتراضات سال ۱۳۸۸ با شعارهایی همچون «مرگ بر دیکتاتور» آغاز شد و بسیاری مردم امید داشتند که میتوان از راههای مسالمتآمیز به تغییرات دست یافت.
پرده چهارم: آخرین امید به رنگ بنفش
انتخابات سال ۱۳۹۲ با ورود حسن روحانی و حمایت اصلاحطلبان، تا حدودی به بهبود نسبی معیشت مردم منجر شد. اما تغییر شرایط اقتصادی و تحولات بینالمللی، پایبندی مردم به مسیر اصلاحطلبانه را کاهش داد.
پرده پنجم: «اصلاحطلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا»
اعتراضات دیماه ۱۳۹۶ نقطه عطفی بود؛ مردم شعاری سر دادند که مستقیم به سیاستهای نظام اشاره داشت: «اصولگرا، اصلاحطلب، دیگه تمومه ماجرا». همزمان، شعارهای پادشاهیخواهانه نیز برای اولین بار بهطور آشکار شنیده شد.
پرده ششم تا دهم: از شعارهای پادشاهی تا «زن، زندگی، آزادی»
از اعتراضات ۱۳۹۶ تا دیماه ۱۴۰۴، حمایت از خاندان پهلوی در میان برخی معترضان افزایش یافت. از جمله در نوروز ۱۴۰۴ و اعتراضات دانشگاهی، شعارهایی با محوریت بازگشت شاه و خاندان پهلوی شنیده شد. همزمان شعار «زن، زندگی، آزادی» نیز در جریان اعتراضات مهسا امینی بهعنوان شعار محوری شناخته شد. به گزارش خبرواژه، این تحولات نشان میدهد که مسیر اعتراضات و نگرش جامعه ایرانی طی سالها تغییر یافته و شعارها از نقد نظام به سمت تمایلات پادشاهی و مطالبات مدنی متنوع حرکت کردهاند.
در این میان، حرفهایگری رسانهها و رعایت «برابری در فرصت» برای انعکاس گستردگی شعارها، نقش مهمی در تحلیل واقعی جامعه دارد. ذکر شعارهایی که در تجمعات گسترده سر داده میشوند، بدون دستکاری یا جانبداری، از اصول مهم روزنامهنگاری حرفهای است.
برای اطلاع بیشتر از تحولات اجتماعی و سیاسی ایران، خبرواژه را دنبال کنید.
