به نقل از خبر واژه ، در رژیم غذایی روزمرهی بسیاری از خانوادههای ایرانی، نان یکی از بخشهای اصلی و ثابت وعدههاست. اما همه نانها با هم برابر نیستند؛ روش پخت، نوع آرد، ضخامت، افزودنیها و شاخص گلیسمی همگی تعیینکننده «سالم بودن» آنهاست. در این مطلب، چهار نوع نان رایج ایرانی شامل لواش، سنگک، بربری و تافتون را از نظر کالری، شاخص گلیسمی، فیبر و مواد مغذی بررسی میکنیم تا انتخاب بهتری برای سلامت داشته باشید.
نان سنگک
نان سنگک یکی از نانهای سنتی ایران است که معمولاً با آرد گندم کامل یا با سبوس بیشتر تهیه میشود و روی تخت سنگ داغ پخته میشود. شاخص گلیسمی آن حدود ۸۲ است و هر ۱۰۰ گرم آن تقریباً ۲۴۹ کالری دارد. این نان سرشار از فیبر، پروتئین و مواد معدنی مانند آهن و کلسیم است و گزینهای سالم برای وعدههای روزانه به شمار میرود.
نان لواش
نان لواش یکی از نازکترین نانهای مصرفی ایران است که معمولاً با آرد سفید تهیه میشود. شاخص گلیسمی آن حدود ۷۲ و کالری ۱۰۰ گرم آن بین ۲۹۱ تا ۲۹۶ کالری است. با توجه به ضخامت کم، فیبر و مواد معدنی کمتری نسبت به سنگک دارد، اما گزینه سبکتر برای وعدههای روزانه است.
نان بربری
نان بربری از نانهای سنتی محبوب ایران است که ضخامت بیشتری دارد و بافت نرم داخلی و پوست ترد دارد. کالری ۱۰۰ گرم آن حدود ۲۶۸ تا ۳۶۰ کالری و شاخص گلیسمی آن ۹۹ است. به دلیل شاخص گلیسمی بالا، افراد با دیابت یا رژیم کاهش وزن باید مصرف آن را کنترل کنند.
نان تافتون
نان تافتون دارای ضخامت متوسط و بافت نرم است. شاخص گلیسمی آن حدود ۷۹ و کالری ۱۰۰ گرم آن تقریباً ۲۷۹ کالری است. گزینهای میانه برای کسانی که نه شاخص گلیسمی خیلی پایین میخواهند و نه فیبر بالا.
جمعبندی
با توجه به شاخص گلیسمی، فیبر، پروتئین و مواد معدنی، نان سنگک به عنوان سالمترین گزینه در میان چهار نوع نان ایرانی معرفی میشود، به شرطی که با آرد کامل یا نیمهسبوسدار تهیه شده باشد و مقدار مصرف کنترل شود. نان لواش برای وعدههای سبکتر و میانوعده مناسب است، نان تافتون گزینه متوسط و نان بربری با شاخص گلیسمی بالا برای افراد با کنترل قند خون توصیه نمیشود.
نکات کاربردی
- برای انتخاب نان سالمتر، به نوع آرد توجه کنید؛ آرد سبوسدار فیبر و مواد مغذی بیشتری دارد.
- مقدار مصرف را کنترل کنید؛ حتی نان سالم میتواند کالری بالایی داشته باشد.
- افراد با دیابت یا رژیم کاهش وزن به شاخص گلیسمی نان توجه کنند.
- نان را همراه با منابع پروتئینی و فیبری مصرف کنید تا سیری طولانیتری ایجاد شود.
- از نانهای فرآوری شده یا با افزودنی زیاد کمتر استفاده کنید.
برای اطلاعات بیشتر درباره انواع نان و نکات تغذیهای، به خبرواژه مراجعه کنید.