۱۵ اکتبر هر سال با عنوان «روز جهانی شست‌وشوی دست» برگزار می‌شود تا توجه جهانیان را به اهمیت ساده‌ای جلب کند که می‌تواند جان میلیون‌ها نفر را نجات دهد. به گزارش خبرواژه، این روز فرصتی است برای تأمل بر اینکه چگونه بهداشت فردی و عمومی با یک عادت کوچک مانند شستن دست‌ها تقویت می‌شود.
سازمان‌هایی مانند یونیسف، مؤسسه بهداشت جهانی و نهادهای بین‌المللی از سال ۲۰۰۸ میلادی تاکنون، ۱۵ اکتبر را به عنوان روزی برای افزایش آگاهی عمومی انتخاب کرده‌اند.
در ایران، این روز مصادف با ۲۳ مهر است و مراکز بهداشتی، درمانی و رسانه‌ها هر ساله در این تاریخ برنامه‌هایی برای ارتقای فرهنگ شست‌وشو اجرا می‌کنند.
چرا شستن دست اهمیت دارد؟
دست‌ها محل اصلی انتقال میکروب‌ها، ویروس‌ها و عوامل بیماری‌زا هستند. وقتی دست‌ها به دهان، چشم یا بینی برسند، می‌توانند باعث انتقال بیماری‌هایی مانند اسهال، عفونت‌های تنفسی و در دوران پاندمی کووید-۱۹، ابتلا به ویروس SARS-CoV-2 شوند.
مطالعات نشان می‌دهند شستن دست‌ها می‌تواند بخش قابل‌توجهی از این انتقال را کاهش دهد. در واقع، مؤسسات بهداشتی اعلام کرده‌اند که اگر هر فردی به‌طور مرتب و صحیح دست‌های خود را بشوید، بار بسیاری از بیماری‌های عفونی قابل پیشگیری کاهش می‌یابد.
چه زمانی و چگونه باید دست‌ها را شست؟
برای مؤثر بودن عمل شست‌وشو، باید در زمان‌های مشخص و با روش مناسب این کار انجام شود:
- قبل از غذا خوردن و هنگام آماده‌سازی غذا
- پس از استفاده از دستشویی
- پس از عطسه، سرفه یا گرفتن بینی
- پس از تماس با سطوح عمومی یا اشیاء مشترک
- پس از تماس با حیوانات، زباله یا اشیاء آلوده
روش صحیح شست‌وشو نیز به این صورت است: ابتدا دست‌ها را با آب تمیز خیس کنید، سپس صابون کافی بمالید و به مدت حداقل ۲۰ ثانیه با دقت تمام بخش‌های دست (کف، پشت، بین انگشتان، زیر ناخن‌ها و مچ) را بمالید. بعد دست‌ها را با آب جاری بشویید و با حوله تمیز یا هوا خشک کنید.
شعار سال و چالش دسترسی جهانی
در سال‌های اخیر، شعار «دست‌های تمیز برای همه» یا «دست‌های تمیز در دسترس هستند» بر تأمین برابری دسترسی به امکانات شست‌وشو تأکید کرده است.
یکی از چالش‌های اساسی در برخی مناطق جهان، عدم دسترسی به آب پاکیزه و صابون است. سازمان‌های بهداشتی جهانی بر تقویت زیرساخت‌ها، توزیع امکانات بهداشتی و آموزش عمومی تأکید دارند تا روند پیشگیری از بیماری‌ها پایدار باشد.
در ایران چه فعالیت‌هایی برگزار می‌شود؟
در ایران نیز بیمارستان‌ها، مراکز سلامت و رسانه‌ها هر ساله کمپین‌هایی برگزار می‌کنند. به عنوان مثال، دانشگاه علوم پزشکی تهران در ۲۳ مهر هر سال اطلاع‌رسانی می‌کند که «۱۵ اکتبر روز جهانی شست‌وشوی دست است» و بر ضرورت ترویج فرهنگ شستن دست تأکید دارد.
همچنین، برخی بیمارستان‌ها روزهایی ویژه برای آموزش صحیح شست‌وشو به کارکنان، بیماران و بازدیدکنندگان اختصاص می‌دهند.
با توجه به اهمیت این موضوع برای سلامت عمومی، توصیه می‌شود تمامی رسانه‌ها، مدارس، مراکز بهداشتی و شهروندان به ترویج عادات بهداشتی ساده اما تأثیرگذار مانند شستن دست‌ها توجه ویژه کنند.
شما همین امروز می‌توانید با یادآوری روش صحیح شست‌وشو به اطرافیانتان، سهم بزرگی در پیشگیری از بیماری‌ها داشته باشید. این یک اقدام کوچک است که می‌تواند تأثیر بزرگی داشته باشد.
با ما در خبر واژه با جدیدترین اخبار سلامتی در دنیا همراه باشید.
