دارچین یکی از قدیمیترین و تأثیرگذارترین ادویههای تاریخ بشر است؛ ادویهای خوشعطر که زمانی آنقدر ارزشمند بود که پس از عبور از جاده ابریشم، با قیمتی بیش از ۱۰۰ برابر بهای اولیه به دست اروپاییها میرسید و حتی مسیر تاریخ تجارت جهانی را تغییر داد.
به گزارش خبرواژه، دارچین ادویهای گرم و شیرین است که قرنها در فرهنگها و تمدنهای مختلف، از مصر باستان تا اروپا و آسیا، کاربرد داشته و از پوست خشکشده و معطر درختی گرمسیری به دست میآید؛ اما نکته جالب اینجاست که همه دارچینها یکسان نیستند.
دارچین واقعی از کجا میآید؟
دارچین اصل از درختی به نام Cinnamomum verum یا Cinnamomum zeylanicum به دست میآید؛ درختی همیشهسبز از خانواده برگبو که بومی جزیره سریلانکا در جنوب آسیاست. به همین دلیل، دارچین واقعی با نام «دارچین سیلان» نیز شناخته میشود؛ نامی که از عنوان قدیمی سریلانکا در دوران استعمار بریتانیا گرفته شده است.
این گونه درختی بعدها به مناطق دیگری از جنوب و جنوبشرقی آسیا و حتی بخشهایی از آمریکای جنوبی منتقل شد؛ مناطقی که آبوهوایی گرم و مناسب برای رشد آن دارند.
دارچین چگونه تولید میشود؟
برای تهیه دارچین، درختان دو تا پنجساله را قطع میکنند تا مانند بوته دوباره جوانه بزنند. شاخههای تازه برداشت میشود، پوست بیرونی جدا شده و پوست داخلی صیقل داده میشود. سپس این لایهها به صورت دستی به شکل چوبهای دارچین رول شده و پس از برش، خشک میشوند.
پس از خشک شدن، چوبها بر اساس ضخامت و کیفیت درجهبندی میشوند. مرغوبترین نوع دارچین با نام Alba شناخته میشود که بسیار نازک، لطیف و گرانقیمت است و اغلب برای تهیه دارچین پودری استفاده میشود.
ادویهای که جهان را به حرکت درآورد
دارچین واقعی به دلیل عطر ظریف و ملایمش، در گذشته کالایی لوکس به شمار میرفت. این ادویه ابتدا توسط تاجران ونیزی و جنوایی از مسیر جاده ابریشم به اروپا رسید و تا زمانی که به غرب اروپا میرسید، قیمت آن بیش از ۱۰۰ برابر افزایش پیدا میکرد.
تقاضای بالا برای ادویههایی مانند دارچین، یکی از عوامل مهم شکلگیری عصر اکتشافات جغرافیایی در قرنهای پانزدهم و شانزدهم میلادی بود. امروزه نیز دارچین باکیفیت همچنان قیمت بالایی دارد و هر نیم کیلو از نوع مرغوب آن حدود ۳۶ دلار به فروش میرسد.
ماجرای دارچین تقلبی چیست؟
در طول تاریخ، تاجران برای کاهش قیمت، به سراغ جایگزینهای ارزانتر رفتند. دارچین کاسیا که با نام دارچین چینی یا دارچین تقلبی شناخته میشود، از پوست درخت C. cassia تهیه میشود. گونههای مشابه دیگری مانند دارچین اندونزیایی و دارچین سایگون نیز در بازار وجود دارد.
این انواع، عطری تندتر و قویتر از دارچین واقعی دارند و به گفته سرآشپزهای حرفهای، ظرافت و ملایمت دارچین سیلان را ندارند. با این حال، به دلیل قوانین نهچندان سختگیرانه برچسبگذاری، اغلب دارچینی که در قفسه ادویهها دیده میشود از همین انواع جایگزین است.
آیا دارچین واقعاً خاصیت دارویی دارد؟
ترکیب اصلی دارچین، «سینامآلدهید»، عامل عطر آرامبخش آن است. برخی پژوهشها به خواص بالقوه دارویی این ماده، از جمله اثرات ضدالتهابی، ضدباکتریایی و حتی تأثیر بر بیماریهای قلبی اشاره کردهاند؛ هرچند شواهد علمی قطعی در این زمینه هنوز کافی نیست.
با این حال، استفاده گسترده از دارچین در طول تاریخ، از مومیاییکردن در مصر باستان تا کاربرد آن در طب سنتی چینی و آیورودا، نشان میدهد این ادویه جایگاهی ویژه در فرهنگها و باورهای درمانی انسان داشته است.
برای خواندن روایتهای جذاب از تاریخ خوراکیها و دانستنیهای علمی، خبرواژه را دنبال کنید.