به گزارش خبرواژه، یکصد و چهاردهمین محفل ماهانه مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب با عنوان «چهارشنبههای دیدار»، به مناسبت درگذشت زندهیاد کامران فانی، دانشنامهنگار، کتابشناس، مترجم و پژوهشگر برجسته فرهنگ ایران برگزار شد؛ مراسمی که بیش از هر چیز بر منش انسانی، اخلاق علمی و نقش بیبدیل او در فرهنگ مکتوب کشور تأکید داشت.
در آغاز این نشست، اکبر ایرانی، مدیر مؤسسه میراث مکتوب، با اشاره به جایگاه خاص فانی در میان اهل فرهنگ گفت: «استاد فانی از جمله شخصیتهایی بود که در زمان حیات آنچنان که شایسته بود قدر ندید.» او فانی را انسانی چنددانشی، فروتن، خدوم و کمنظیر توصیف کرد.
کتاب، نزدیکترین دوست کامران فانی
حسین معصومی همدانی، دوست و همکار دیرین فانی، در سخنانی تأثیرگذار اظهار کرد: «در جهان، عالم و استاد بسیار است، اما فانی بسیار کم پیدا میشود.» او با اشاره به روحیه آرام و دوری فانی از حاشیه و مجادله گفت که فانی هیچگاه نقد تند ننوشت و دانش خود را بیچشمداشت در اختیار پژوهشگران قرار میداد.
به گفته معصومی همدانی، دفتر کار فانی در کتابخانه ملی سالها پناهگاه دانشجویان و پژوهشگرانی بود که به دنبال راهنمایی علمی بودند؛ راهنماییهایی که بدون عنوان رسمی «استاد راهنما» اما با تأثیری ماندگار انجام میشد.
جوانمردی علمی و اخلاق کمنظیر
احمد مسجدجامعی نیز در این مراسم با اشاره به سعهصدر فانی در مواجهه با نقدها گفت: «او نقد دیگران را با دقت میخواند، میپذیرفت و در کار خود اعمال میکرد؛ بیآنکه واکنش احساسی یا دفاع متعصبانه داشته باشد.»
فتحالله مجتبایی نیز وسعت دانش فانی را فراتر از مرزهای ایران دانست و تأکید کرد که او بهخوبی با تازهترین آثار علمی منتشرشده در اروپا و آمریکا آشنا بود؛ دانشی که حتی بسیاری از استادان دانشگاه از آن بیخبر بودند.
هشدار درباره تنهایی فرهیختگان
ژاله آموزگار در بخشی از سخنان خود، به وضعیت اجتماعی سالهای پایانی زندگی فانی اشاره کرد و گفت: جامعهای که نه سنتهای حمایتیاش بهدرستی عمل میکند و نه ساختارهای قانونیاش کامل شده، ممکن است فرهیختگانی چون فانی را در تنهایی رها کند؛ هشداری که نیازمند توجه جدی سیاستگذاران فرهنگی است.
در پایان این نشست، سخنرانان بر این نکته اتفاق نظر داشتند که اثرگذاری کامران فانی تنها در کتابها و ترجمهها خلاصه نمیشود، بلکه در نسلی از پژوهشگران، مترجمان و دانشجویان جاری است که مستقیم یا غیرمستقیم از دانش و منش او بهره بردهاند.
اگر به دنبال روایتهای عمیقتر از چهرههای ماندگار فرهنگ ایران هستید، اخبار فرهنگی خبرواژه را دنبال کنید.
