بازتاب گسترده مستند «ترانه» با روایت صریح ترانه علیدوستی، بیش از آنکه صرفاً ناشی از شهرت یک بازیگر باشد، نشانهای از نیاز انباشته جامعه به گفتوگوی واقعی، شنیدهشدن صداها و مواجهه بیواسطه با مسائل اجتماعی است.
به گزارش خبرواژه به نقل از اقتصادنیوز، افشین امیرشاهی روزنامهنگار در یادداشتی نوشت: مستند «ترانه» به کارگردانی پگاه آهنگرانی در روزهای گذشته بهطور کمسابقهای در شبکههای اجتماعی دیده شد و به یکی از موضوعات بحثبرانگیز افکار عمومی تبدیل شد. در این مستند، ترانه علیدوستی بدون محافظهکاری از تجربههای شخصی و اجتماعی خود در سالهای اخیر سخن میگوید؛ از وقایع منجر به اعتراضهای سال ۱۴۰۱ گرفته تا نسبتش با جامعه، فمینیسم، بیماری خودایمنی و جایگاهش در سینمای امروز ایران.
فراتر از شهرت؛ عطش گفتوگو در جامعه
به اعتقاد امیرشاهی، دلیل اصلی وایرالشدن این مستند را باید فراتر از نام ترانه علیدوستی جستوجو کرد. مسئله اصلی، نیاز انباشته جامعه به گفتوگوست؛ گفتوگویی که سالها به تعویق افتاده و هر جا نشانی از آن دیده میشود، با واکنش گسترده مواجه میشود. این مستند نشان داد موضوعهای فراوانی در جامعه وجود دارد که همچنان امکان طرح رسمی ندارند.
روایت صریح از بدن، هویت و سینما
علیدوستی در بخشهایی از مستند از بیماری خودایمنیاش سخن میگوید؛ بیماریای که او را برای مدتی طولانی خانهنشین کرده و مواجههای دشوار با بدن و چهرهاش رقم زده است. همچنین جمله «هر روز بیشتر فمینیست میشوم» از جمله گزارههایی است که توجه زیادی را به خود جلب کرد؛ جملهای که با مسیر حرفهای و انتخابهای سینمایی او نیز همخوانی دارد.

سینمایی که از جامعه عقب مانده است
این بازیگر درباره غیبت چندسالهاش از سینما نیز میگوید: «در این سه سال چه فیلمی میتوانست ساخته شود که من بتوانم در آن بازی کنم؟» او معتقد است بخشی از سینمای ایران از تحولات اجتماعی عقب مانده و دیگر نمیتواند بازتابدهنده واقعیتهای امروز جامعه باشد؛ بهویژه در موضوعاتی مانند سبک زندگی و مسئله حجاب.
شبکههای اجتماعی؛ جایگزین گفتوگوی رسمی
امیرشاهی تأکید میکند که شبکههای اجتماعی در سالهای اخیر به جایگزین گفتوگو در عرصه رسمی تبدیل شدهاند. وقتی امکان طرح صریح مسائل اجتماعی در رسانههای رسمی محدود میشود، جامعه به فضاهایی روی میآورد که امکان بیان و واکنش در آنها فراهمتر است. وایرالشدن مستند «ترانه» نیز در همین چارچوب قابل تحلیل است.
گفتوگو؛ نه به معنای پذیرش، بلکه شنیدن
در پایان این یادداشت آمده است که گفتوگو الزاماً به معنای پذیرش کامل دیدگاه طرف مقابل نیست، بلکه به معنای شنیدن صدای دیگری است؛ حتی در صورت وجود اختلاف نظر جدی. جامعهای که گفتوگو را جایگزین حذف و سکوت میکند، بالغتر میشود و از حرکت بهسوی رادیکالیسم فاصله میگیرد.
📣 شما درباره وایرالشدن مستند «ترانه» چه نظری دارید؟ دیدگاه خود را با مخاطبان خبرواژه به اشتراک بگذارید.