بسیاری تصور می‌کنند تاریخ تاکسی آنلاین در ایران با ظهور اپلیکیشن‌های موبایلی دهه نود آغاز شد؛ اما اسناد و روایت‌ها نشان می‌دهد که نخستین تلاش جدی برای راه‌اندازی سامانه تاکسی اینترنتی، حدود سال ۱۳۸۹ در شرکت آریان‌وب انجام شده است؛ زمانی که نه اندرویدی وجود داشت، نه گوشی‌های هوشمند پیشرفته، و حتی اینترنت پایدار فراگیر نبود.
در آن سال‌ها، مرتضی لطفی و محمد رستمی — دو توسعه‌دهنده جوان آریان‌وب — با همکاری یکدیگر پلتفرمی طراحی کردند که امکان درخواست تاکسی آنلاین از طریق وب‌سایت را فراهم می‌کرد. این پروژه که برای «تاکسی ویژه فرودگاه مهرآباد» اجرا شد، عملاً نخستین نمونه عملی تاکسی اینترنتی در کشور به شمار می‌رود.
این سامانه به مسافران فرودگاه اجازه می‌داد پیش از رسیدن تاکسی، از طریق یک وب‌سایت ساده و بهینه‌شده برای گوشی‌های آن زمان، درخواست خودرو ثبت کنند؛ قابلیتی که امروز یکی از پایه‌های خدمات تاکسی آنلاین محسوب می‌شود.
مرتضی لطفی درباره آن مقطع می‌گوید: «آن موقع اصلاً مفهوم تاکسی اینترنتی شناخته‌شده نبود. ما همه چیز را از صفر طراحی کردیم؛ سیستم رزرو، مدیریت ناوگان، اعلان وضعیت سفر و حتی داشبورد اپراتور. اگر اینترنت و گوشی‌های هوشمند مثل امروز بودند، مسیر این پروژه کاملاً متفاوت رقم می‌خورد.»
هرچند محدودیت‌های فنی سال ۱۳۸۹ — شامل اینترنت کند، نبود گوشی‌های هوشمند قوی و عدم فراگیری اپلیکیشن‌ها — مانع دیده‌شدن در مقیاس گسترده شد، اما این پروژه به‌عنوان اولین تلاش جدی برای دیجیتال‌سازی حمل‌ونقل شهری در تاریخ فناوری ایران جایگاه ارزشمندی دارد.
نکته قابل‌توجه این است که این نوآوری حتی پیش از شکل‌گیری مدل‌های امروزی تاکسی آنلاین در جهان انجام شد و نشان می‌دهد که ایده‌های تحول‌آفرین، سال‌ها قبل در اکوسیستم توسعه نرم‌افزار ایران جوانه زده بودند.
«اگر گوشی‌های هوشمند و اینترنت آن روزها مثل امروز بود، ممکن بود امروز داستان تاکسی آنلاین در ایران جور دیگری نوشته شود.» — تیم آریان‌وب
این پروژه اکنون دوباره مورد توجه قرار گرفته و به‌عنوان بخشی از تاریخچه نوآوری آریان‌وب، در حال مستندسازی رسمی است.
منبع: پایگاه خبری آماج
