گنجینه کتابخانه ملّی ایران شامل بیش از ۴۱ هزار نسخه خطّی و بیش از ۳۵ هزار کتاب چاپ سنگی است که یکی از ارزشمندترین مجموعههای ایران و جهان به شمار میآید. به گزارش خبرواژه، این مجموعه با تنوع موضوعی گسترده شامل قرآن و دعا، فقه و حدیث، اخلاق و عرفان، نجوم، طب، جانورشناسی، تاریخ، ادبیات، فلسفه، دانشنامه و لغتنامه، فیزیک و جغرافیا است.
قدیمیترین نسخ خطی و کتابهای نادر
کهنترین نسخه خطی موجود مجموعهای از هفت رساله با تاریخ کتابت ۴۲۰ ق. است. کتابهای نادر این کتابخانه شامل آثار منحصر به فردی مانند دیوان حافظ به خط سلطانعلی مشهدی، مثنوی معنوی نزدیک به زمان حیات مؤلف، کلّیات سعدی، شاهنامه فردوسی، قرآن کریم به خط زینالعابدین قزوینی و نهجالبلاغه به خط محمد بن ابیالقاسم است.
دسترسی پژوهشگران به نسخ خطی
اکثر نسخ خطی کتابخانه ملی طی سالهای گذشته دیجیتالسازی و برخی چاپ عکسی شدهاند. پژوهشگران میتوانند از طریق مراجعه حضوری یا به صورت غیرحضوری از طریق سایت و ایمیل سازمان به این نسخ دسترسی داشته باشند.
منابع و تأمین نسخ خطی
نسخههای خطی از طریق خریداری، وقف، اهدا یا سپردن امانی توسط دارندگان به کتابخانه ملّی تأمین میشوند تا در شرایط مناسب از نظر نور، دما و رطوبت نگهداری شوند.
همکاریهای ملی و بینالمللی
کتابخانه ملّی ایران با سایر کتابخانهها و موزهها در سطح ملی و بینالمللی همکاری میکند، شامل مبادله، اهدا، مشاوره تخصصی، ارائه شیوهنامهها و برگزاری دورههای آموزشی در زمینه کتابشناسی، نسخهشناسی، مرمت و نگهداری است.
استفاده از فناوریهای نوین
حفاظت، نگهداری، دیجیتالسازی، فهرستنویسی و اطلاعرسانی نسخ خطی با بهرهگیری از فناوریهای نوین انجام میشود، هرچند بهروز ماندن با سرعت پیشرفت فناوری برای نهادهای دولتی دشوار است.
هفدهمین آیین بزرگداشت حامیان نسخ خطی
هفدهمین جشنواره حامیان نسخ خطّی با شعار «میراث دیروز، اندیشه امروز» روز دوشنبه ۲۷ بهمن ۱۴۰۴ به صورت مشترک توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملّی و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی برگزار خواهد شد. این مراسم آثار و فعالیتهای انجامشده در حوزه نسخ خطی طی سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲ را مورد بررسی قرار میدهد.