به گزارش خبرواژه، نتایج تازه پژوهشهای دانشمندان آلمانی نشان میدهد که افراد مبتلا به افسردگی واقعاً دنیا را «تاریکتر و کمرنگتر» از دیگران میبینند. در این مطالعه که توسط تیمی از متخصصان علوم اعصاب دانشگاه فرایبورگ انجام شده، تغییرات قابلتوجهی در عملکرد شبکیه چشم بیماران افسرده مشاهده شد؛ تغییری که میتواند توضیح دهد چرا زندگی برای این افراد «بیروح و بیرنگ» احساس میشود.
پژوهش روی شبکیه چشم بیماران افسرده
در این آزمایش، گروهی از بیماران مبتلا به افسردگی و تعدادی فرد سالم بهعنوان گروه کنترل شرکت کردند. دانشمندان با استفاده از فناوری ثبت پاسخهای الکتریکی شبکیه چشم (ERG)، نحوه واکنش سلولهای شبکیه به نور را بررسی کردند. نتایج نشان داد که واکنش نوری در افراد افسرده ضعیفتر است و مغز آنها میزان کمتری از تحریک نوری را دریافت میکند. این مسئله سبب میشود رنگها برایشان بیجانتر و محیط اطراف تیرهتر بهنظر برسد.
ارتباط بین روان و بینایی
به گفتهٔ پژوهشگران، افسردگی نه تنها روی احساسات و خلقوخو اثر میگذارد، بلکه حتی ادراک بصری را نیز تغییر میدهد. وقتی سطح انتقالدهندههای عصبی مانند سروتونین در مغز کاهش مییابد، مسیرهای عصبی مرتبط با بینایی هم تحت تأثیر قرار میگیرند. این وضعیت باعث میشود فرد دنیای بیرون را همانگونه ببیند که درون خود احساس میکند: بینور و سرد.
احساس بیرنگی در زندگی، نه فقط استعاره
در فرهنگ عامه، وقتی میگویند «زندگیام رنگ ندارد»، اغلب این جمله را استعارهای از غم و افسردگی میدانیم؛ اما حالا علم نشان میدهد این جمله بیش از آنکه یک تشبیه شاعرانه باشد، واقعیتی زیستی است. مغز افسرده نه تنها احساس رنگ را از زندگی میگیرد، بلکه در واقعیت فیزیکی هم شدت رنگها را کمتر تشخیص میدهد.
گامی تازه در تشخیص زودهنگام افسردگی
دانشمندان معتقدند که بررسی پاسخ شبکیه چشم میتواند در آینده بهعنوان یک روش تشخیص زودهنگام افسردگی مورد استفاده قرار گیرد. برخلاف آزمونهای روانشناختی که بر پاسخهای ذهنی متکی هستند، این روش از دادههای فیزیولوژیکی بهره میبرد و میتواند نتایجی دقیقتر ارائه دهد. همچنین ممکن است در ارزیابی روند درمانی بیماران هم مؤثر باشد.
نتیجهگیری
این پژوهش نشان میدهد که افسردگی تنها یک اختلال احساسی نیست، بلکه تجربهای عمیق است که بر درک ما از جهان اثر میگذارد. دنیای بیماران افسرده نهتنها در احساس، بلکه در بینایی هم واقعاً تیرهتر است. آگاهی از این واقعیت میتواند به درک بهتر بیماران و بهبود روشهای درمان کمک کند.
اگر این موضوع برایتان جالب بود، پیشنهاد میکنیم مقالههای دیگر درباره تأثیر افسردگی بر مغز و جسم را نیز در سایت خبرواژه بخوانید تا با جنبههای کمتر شناختهشده این بیماری آشنا شوید.