گاهی آسمان پر از ابر است اما خبری از باران نیست؛ در چنین شرایطی علم و فناوری وارد میدان میشوند تا چرخه طبیعی بارش را تکمیل کنند. «بارورسازی ابرها» با استفاده از تجهیزات پیشرفته و دانش علمی، ابرهایی که ظرفیت بالقوه بارش دارند را به مرحله بالفعل میرساند.
به گزارش خبرواژه، ابرها از قطرههای ریز آب یا بلورهای یخ تشکیل شدهاند. برای تبدیل این قطرهها به باران، آنها باید بزرگتر و سنگینتر شوند تا از ابر جدا شوند. کمبود «هستههای تراکم» یا بلورهای یخ کافی، مانع از بارش میشود و نتیجه، آسمان ابری و زمین خشک است.
بارورسازی ابرها چیست؟
بارورسازی ابرها (Cloud Seeding) یک مداخله علمی است که از دهه ۱۹۴۰ آغاز شد. وینسنت شیفر و برنارد وانگوت پیشگام این روش بودند و نشان دادند که ذراتی مانند یدید نقره میتوانند به عنوان هستههای مؤثر برای رشد قطرهها یا بلورهای یخ عمل کنند.
در این روش، ذرات وارد ابر میشوند تا روند رشد قطرهها یا بلورهای یخ سرعت یابد. حسگرها و رادارها اطلاعاتی از جمله اندازه قطرات، سرعت باد، مسیر حرکت ابر و میزان آب مایع را فراهم میکنند. مدلهای عددی بر اساس دادههای هواشناسی، تیمهای علمی را در انتخاب ابر مناسب و زمانبندی دقیق عملیات هدایت میکنند.
چه شرایطی برای موفقیت عملیات لازم است؟
- ابر باید رطوبت کافی داشته باشد.
- سرعت باد نباید زیاد باشد تا ذرات منحرف نشوند.
- اندازه قطرات یا میزان آب فوقسرد به حد مشخصی برسد.
- دمای ابر تعیین میکند از مکانیسم گرم یا سرد استفاده شود.
بارورسازی روی هر ابری موفق نیست و تحلیل دادههای هواشناسی پیش از عملیات ضروری است.
اثربخشی و ایمنی بارورسازی
مطالعات جهانی نشان میدهند که بارش میتواند بین ۵ تا ۲۰ درصد افزایش یابد؛ اگرچه این رقم زیاد به نظر نمیرسد، اما در کشورهایی با کمبود منابع آبی اهمیت زیادی دارد. استفاده از مواد مانند یدید نقره در غلظتهای بسیار پایین، خطری برای محیط زیست ایجاد نمیکند و استانداردهای زیستمحیطی به دقت رعایت میشوند.
بارورسازی ابرها بخشی از مدیریت هوشمند منابع آب است؛ نه معجزه و نه جایگزین مدیریت آب، بلکه کمک علمی برای تبدیل یک ابر نیمهکاره به بارش واقعی.
برای دنبال کردن جدیدترین اخبار علمی و فناوری، وبسایت خبرواژه را دنبال کنید.
